Türkiye’de sanayileşme çabaları Cumhuriyet dönemiyle birlikte yoğunluk kazandı. Ekonomik kalkınmanın ve yeni kazanılan siyasi bağımsızlığın temel taşı olarak kabul edilen sanayileşme, Cumhuriyet’in ilk yıllarında bir süreliğine özel kesimin girişimlerine bırakıldı. OSB Uygulamalarının 50 yıllık geçmişi ülkemizde girişimciler ile başladı. Fakat gerek mali gücünün yetersizliği, gerekse yeterli deneyimin olmaması nedeniyle özel kesim kendisinden beklenen bu görevi yerine getiremedi. Genç Cumhuriyet sanayileşme alanında zaman kaybetmemek için 1931 yılında uygulamaya konulan I. Beş Yıllık Sanayi Planı kapsamında sanayi altyapısının oluşturulması çalışmalarına başladı. I. Sanayi Planı döneminde bütünüyle kamu girişimciliği ön plana alındı. Bu uygulama ile Sümerbank, Etibank, Denizcilik Bankası gibi kuruluşlar faaliyetlerine başladı.
OSB Uygulamalarının 50 Yıllık Geçmişi
Organize Sanayi Bölgeleri (OSB), 1960’lı yılların başında yerel ve merkezi yönetimler ile sanayi çevreleri tarafından yüksek sesle konuşulur ve tartışılır oldu. Türkiye’de kurumsal anlamda planlama çalışmalarına, 1961 Anayasası’ndan sonra Devlet Planlama Teşkilatı’nın (DPT) kurulmasıyla başladı. Süreçte, beş yıllık ve yıllık planlar gündeme alındı. OSB’lerin ele alınması ve yaygınlaştırılması konuları kalkınma planlarının başından beri temel ekonomi politikaların öznesi oldu. Bu süreçte belirlenen hedefler doğrultusunda Türk sanayisinin geliştirilmesi amacıyla OSB uygulamalarına ilk olarak 1962 yılında Bursa’da kurulan OSB ile başlandı. OSB uygulamaları yurt genelinde herhangi bir yasal mevzuat olmadan 1982 yılına kadar sürdürüldü. Bu mevzuat boşluğunun giderilmesi amacıyla 31 Ocak 1982 tarihli ve 17591 sayılı Resmi Gazete’de “Sanayi ve Ticaret Bakanlığı Fonlar Yönetmeliği” yayımlanarak, uygulamaya girdi. OSB’lerin kurulması, o tarihlerde beş yıllık kalkınma planlarındaki hedefler doğrultusunda Bakanlar Kurulu Kararları ile hayata geçirildi.
Türkiye’deki OSB Uygulamalarının 50 Yıllık Geçmişi
İşletmeler, ‘tek durak ofis’ yapısına uygun teşviklerden faydalanabilir
OSB‘ler; Türkiye’de sanayinin belirli bir plan dâhilinde yerleştirilmesi ve geliştirilmesi için gerekli idari, sosyal ve teknik altyapı alanları ile küçük imalat ve tamirat, sağlık alanları, ticaret, eğitim ve teknoloji geliştirme bölgeleri ile planlı ve sistematik şekilde sanayi arsalarının tahsis edilmesiyle oluşturulan mal ve hizmet üretim alanları olarak tanımlanır. OSB’lerin kurulması, denetlenmesi ve kredilendirilmesi görevleri Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı’nın yetki ve sorumluluğu altındadır.
Organize Sanayi Bölgeleri (OSB) içinde faaliyet gösteren sanayiciler işletmeler açısından birçok fayda sağlar. Ortak sosyal tesislerden faydalanabilen işletmeler ayrıca ortak enerji, su, doğalgaz, haberleşme, ulaşım, arıtma tesisi gibi altyapı hizmetlerinden faydalanabilir. OSB içinde yer alan işletmeler; verilen düşük faizli, uzun vadeli krediler sayesinde girdi maliyetlerinin daha ucuza temin edilebilme şansına sahiptir. Yanı sıra işletmeler, OSB müdürlüklerinin sanayiciye verdiği izin, ruhsat gibi hizmetlerin ‘tek durak ofis’ yapısına uygun olarak sağlanan teşvik ve muafiyetlerden de yararlanabilir.
OSB uygulamaları, bir model olarak farklı ülkelere örnek oluyor
Türkiye’deki OSB uygulamaları, bir model olarak ortaya konulabilecek unsurlar da taşır. Türkiye’nin özgün koşullarına uygun olarak ortaya çıkan ve her defasında yenilenen, geliştirilen OSB modellerinin bazı ülkeler tarafından yakından takip edildiği ve örnek alındığı görülüyor. Birçok ülkeden, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı’na kendi ülkelerinde uygulamak istedikleri OSB’ler ve yapılanmalarına ilişkin teknik danışmanlık talebi geldiği biliniyor. Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı’nın Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun Hükmünde Kararname’nin 9-(1) (ç) maddesinde “… sanayi bölge ve sitelerinin yurtiçi ve dışında tanıtımına, yatırımcı teminine yönelik çalışmalar yapmak, uygulamalarla ilgili olarak diğer ülkelere rehberlik yapmak” şeklinde görev tanımı vardır. Bu görev ve sorumluluk kapsamında Sanayi Bölgeleri Genel Müdürlüğü, 50 yıllık OSB proje ve uygulama tecrübesini, edindiği bilgi ve birikimi, talep eden ülkelerle paylaşır. Söz konusu ülkeler tarafından kurulması hedeflenen OSB’lerle ilgili olarak rehberlik hizmetini Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı adına gerçekleştirir.
Etiket : OSB Uygulamalarının 50 Yıllık Geçmişi
Bunlarla da İlgilenebilirsiniz
OSB Nedir?
Üretim üssü Avrasya OSB
Türkiye’de rakamlarla OSB
OSBÜK